Σκόρπιες Σκέψεις Δέκα Χρόνια Μετά...

 

 

Είναι κάποιο κείμενα που σε κάνουν να νιώθεις άβολα. Ειδικά εκείνα στα οποία καλείσαι ν’ αποτυπώσεις το σύνολο των πεπραγμένων σου, να τα δικαιολογήσεις και να υποσχεθείς ότι θα κάνεις ακόμη περισσότερα και σημαντικότερα. Το κείμενο που ακολουθεί είναι ένα τέτοιο κείμενο. Αλλά πραγματικά νιώσαμε την ανάγκη ότι έπρεπε να γραφτεί καθώς υπάρχουν κάποιες στιγμές στη ζωή σου που οφείλεις να κάνεις την ενδοσκόπηση σου. Οφείλεις να σκεφτείς πού πατάς και πού βρίσκεσαι και να προγραμματίσεις τη συνέχεια. Ή τουλάχιστον να δώσεις την εντύπωση ότι κάνεις κάτι τέτοιο.

 

Όταν τον Νοέμβρη του 1999 συστήθηκε «επισήμως» η ομάδα νέων δημιουργών κόμικς Ένατη Διάσταση, ήμασταν σίγουροι για το πώς και το γιατί. Νιώθαμε την ανάγκη να το κάνουμε και είχαμε ένα στόχο: Να βγάλουμε τις δουλειές μας από τα συρτάρια.

 

Όταν τον Δεκέμβρη του 2005 πιάσαμε στα χέρια μας το πρώτο άλμπουμ του Yellow Boy δεν ήμασταν βέβαιοι για τίποτα. Νιώθαμε ότι ξεκινούσε κάτι ενδιαφέρον. Αισθανόμασταν ότι αυτό ήταν το επόμενο λογικό βήμα σε σχέση με την τριετή, προηγούμενη δράση της ομάδας. Αλλά πραγματικά δεν είχαμε ιδέα για το πώς να χειριστούμε την όλη κατάσταση. Ξέραμε ότι αγαπούσαμε τα κόμικς. Γνωρίζαμε πολλούς ταλαντούχους ανθρώπους που ήθελαν να δουν μια «επίσημη» κυκλοφορία της δουλειάς τους. Νιώθαμε δημιουργικοί και είχαμε όρεξη. Αλλά δεν είχαμε καμία απολύτως σχέση με τον επαγγελματικό χώρο του βιβλίου. Παρόλα αυτά, τολμήσαμε να δοκιμάσουμε. Ήταν και οι εποχές διαφορετικές. Ήμασταν και πιο νέοι. Είχαμε γενικότερα άγνοια κινδύνου και μάλλον αυτό μας βοήθησε. Και έτσι προέκυψαν οι εκδόσεις Ένατη Διάσταση. Μια μικρή εκδοτική εταιρία, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, με έδρα τη Μυτιλήνη. 

 

Το πόσο δύσκολο είναι το να συντηρήσει κάποιος μια τόσο ιδιαίτερη εκδοτική «επιχείρηση», σε μια μικρή επαρχιακή πόλη και μάλιστα σ’ένα ακριτικό νησί, σας το αφήνουμε να το φανταστείτε. Φανταστείτε, επίσης, ότι οι δύο «συνέταιροι» ζουν σε διαφορετικές πόλεις (Μυτιλήνη και Θεσσαλονίκη). Έτσι απλά θα πούμε ότι είναι δύσκολο και απαιτητικό και κοστοβόρο, σχεδόν ουτοπικό. Αλλά, απ’ότι φαίνεται και εφικτό. Η αλήθεια είναι ότι ζοριστήκαμε πολλές φορές. Και στενοχωρηθήκαμε και αγχωθήκαμε και σκεφτήκαμε να τα παρατήσουμε. Αλλά για κάποιο περίεργο λόγο πάντα συνεχίζαμε, ίσως επειδή μας άρεσε πραγματικά αυτό που κάναμε, είτε γιατί είχε γίνει, με τον καιρό, κομμάτι της καθημερινότητας μας, είτε απλά γιατί είμαστε περισσότερο αιθεροβάμονες απ’όσο θέλουμε να πιστεύουμε.

 

Σε αυτά τα δέκα χρόνια αφήσαμε κάποιο υλικό πίσω μας. Εκδώσαμε κάποια όμορφα κόμικς, τίμια και ειλικρινή ως προς τις προθέσεις τους, με τις ατέλειες και τις ελλείψεις τους, αλλά με μια δυναμική και αισθητική που σε γοητεύει. Εκδόσεις που δεν βγήκαν πάντοτε όπως τις φανταζόμασταν, ούτε και είχαν πάντα τον αντίκτυπο που πιστεύαμε πως θα άξιζαν να έχουν, αλλά τις οποίες φροντίσαμε να κυκλοφορήσουν με την καλύτερη μορφή που μας επέτρεπε η αισθητική μας και η οικονομική μας κατάσταση. Εκδόσεις που δεν απευθύνονταν απαραίτητα σε όλους αλλά που η κάθε μια τους διεκδικούσε το δικό της κοινό.

 

 Μέσα σε αυτά τα χρόνια, καταλήξαμε, επίσης, σε κάποια αισθητικά στοιχεία που χαρακτηρίζουν τις εκδόσεις μας, παρ’όλη την εικαστική τους πολυμορφία και τη θεματική τους ποικιλία. Δεν ήταν κάτι που κάναμε απολύτως συνειδητά, ούτε και το είχαμε προγραμματίσει. Απλά προέκυψε, μέσα από την εμπειρία που αποκομίσαμε και τους ανθρώπους που συναναστραφήκαμε και από τα πράγματα που βιώσαμε και διαβάσαμε. Αν θέλετε να σας δώσουμε σε μια σύντομη φράση την εικόνα που εμείς διαμορφώσαμε για τις εκδόσεις μας, αυτή θα ήταν: «Παράξενα και ιδιαίτερα κόμικς για αναγνώστες που αγαπούν το διαφορετικό». Εσείς, πάλι, μπορεί να μας βλέπετε διαφορετικά. Ίσως και εμείς στο μέλλον να κάνουμε το ίδιο.

 

Πίσω, όμως, από αυτά τα βιβλία βρίσκονται άνθρωποι. Καλλιτέχνες ταλαντούχοι, με όρεξη για δουλειά, με ιδιαίτερη ματιά για τον κόσμο και τα πράγματα, με πάθη και αδυναμίες. Άνθρωποι τους οποίους σεβόμαστε γιατί μας εμπιστεύθηκαν της δουλειά τους. Άνθρωποι που δεν έγιναν πλούσιοι και διάσημοι από τη συνεργασία τους με τις εκδόσεις μας αλλά μοιράστηκαν μαζί μας ένα κομμάτι του καλλιτεχνικού τους οράματος. Κάποιους τους πληγώσαμε, κάποιοι μας πλήγωσαν, οι περισσότεροι έγιναν φίλοι. Για όλες τις καλές στιγμές, τους ευχαριστούμε από καρδιάς. Για τις υπόλοιπες, θα πούμε απλά πως δεν υπήρχε πρόθεση να στενοχωρήσουμε κανέναν. Οι συνεργασίες είναι πάντα δύσκολο πράγμα.   

 

Και τώρα;

 

Δέκα χρόνια μετά, θέλουμε να πιστεύουμε πως αποκτήσαμε κάποια εμπειρία. Είμαστε πιο σίγουροι για το τι θέλουμε να κάνουμε και πώς να το κάνουμε. Μάθαμε να αποφεύγουμε τις κακοτοπιές και προσπαθούμε να αποφύγουμε τα λάθη και τις παραλείψεις του παρελθόντος. Το αν θα το καταφέρουμε θα φανεί στο μέλλον. Εμείς σκοπεύουμε να συνεχίσουμε.

 

Ευχαριστούμε όλους όσους μας στηρίξατε σε αυτή την προσπάθεια. Η συμβολή σας ήταν κάτι παραπάνω από σημαντική.

 

Πάνος Κρητικός –Νίκος Δαλαμπύρας